Çikolata Kistleri ve Tedavisi

Çikolata kistleri (endometriyoma) rahmin en iç tabakasının yani endometrium tabakasının yumurtalıklar üzerinde bulunması ve kistleşmesi sonucunda oluşur. İçerisi genellikle kahverengi koyu bir sıvı ile doludur bu yüzden halk arasında çikolata kisti adını almıştır. Genellikle etraf dokulara, rahim tüplerine, bağırsaklara yapışık olarak izlenirler. Bu yapışıklıklar sebebiyle tüplerin kapanmasına ve kısırlığa yol açma ihtimalleri yüksektir. Kötü huylu bir kist değildir. Genellikle 4-5 santimetre boyutlarındadır ancak bazen daha küçük veya 10-15 cm kadar büyük de olabilmektedir.

Çikolata Kistleri ve Tedavisi

Endometrioziste görülen benzer şikayetler, kasık ağrısı, ilişki sırasında ağrı, infertilite, adet zamanı aşırı sancı görülebilir. Yumurtalığın diğer kistleri gibi endometriomalar da nadiren yırtılabilir. Bu durumda içerisindeki sıvı karına akacağı için şiddetli karın ağrısı, bulantı, kusma, ateş v.b şikayetler oluşturabilir.

Teşhiste muayene ve ultraonografi önemli yer tutar. Ultrasonografi ile endometrioma kisti genellikle tipik görüntüsünden tanınabilir. Bazı laboratuvar testleri de tanımızı kuvvetlendirebilir. Kesin tanı ameliyatla çıkarılan kist dokusunun patolojik incelenmesi ile konur.

Çikolata kistlerinin tedavisi ameliyat ile kistin çıkarılmasıdır. Ameliyat genellikle laparoskopik olmakla beraber bazen hastanın durumuna bağlı olarak açık yapılması daha uygun olabilir. Ameliyatta çoğu zaman yumurtalık alınmadan sadece kist çıkartılır ancak nadiren bu mümkün olmaz ve kist yumurtalıkla beraber alınabilir. İleri yaşta olan kadınlarda ve çocuk istemi olmayanlarda kistin yumurtalıkla beraber alınması tercih edilebilir. Eğer çevre dokulara çok yapışık ise ameliyat esnasında bağırsak, idrar kesesi ve damar yaralanmaları meydana gelebilir. Bu gibi durumlarda uygun onarım ve tedavileri yapılmalıdır. Dolayısıyla cerrahın tecrübesi çok önemlidir.

Endometrioma kistleri ilaçlar ile genellikle tedavi olmazlar o yüzden ilaç tedavisi uygulanmaz. Ancak endometrioma kisti ameliyatla alındıktan sonra kistin tekrarlama riskini azaltmak için ilaç tedavisi (doğum kontrol hapları veya başka ilaçlar) uygulanmaktadır. 5 yıl içerisinde tekrar kist görülme riski %20’dir. Bu durumda hastanın daha önceden patoloji tanısı olduğu ve endometriozis hastası olduğu bilindiği için kist çok büyümedikçe ve hastada şikâyetlere yol açmadığı sürece tekrar ameliyat gerektirmeden takip edilebilirler.