Barbaros Hayrettin Paşa, (1467-1546) önce tüccar, sonra korsan olmuştur.Akdenizi Avrupalılara dar etmiş, bir ülkeye hükümdar olmuştur.Hükümdar olarak Osmanlı'ya sığınmış, hükümdarı olduğu ülkeye Vali larak geri döndü.Mavi sularda Fransız, İspanyol, Cenevizli ve Venedikli denizcilerle savaşmış, başarıları üzerine Kanuni Sultan Süleyman tarafından Osmanlı donanmasının başına Kaptanı-Derya atanmıştır.Bir zamanlar İtalyanlar tarafından muhtemelen dış görünüşünden dolayı Barbarossa (latince kırmızı sakal anlamına gelen) lakap takılan bu büyük denizci, korsanlık tan donanma komutanlığına atanan tek denizi olması nedeniyle tarihe geçmiştir.
Asıl adı Hızır olan Barbaros Hayrettin Paşa, Hızır reis olarak mavi sularda yelken açmıştır.Hayrettin adını Kanuni vermiştir.Babası Geliboludan bir sipahi olup 1467 Midilli adasına doğmuştur.Kardeşi Oruç ile birlikte küçük yaşlarda denizde ısınmış, iki kardeş Rodos şövalyeleri ne esir düşmüştür.Daha sonra korsanlık yapmaya karar vermişler.Oruçreis Besni karargah kullanıp Akdeniz kıyılarına seferler yapmaya başladılar korsan olarak kötü günleri büyük hızla yayılıyordu.Tunus sultanı Muhammed'e danışarak bugünkü Trablus limanını ganimetin beşte birini verme karşılığında anlaşarak üs olarak kullanılır.Daha sonra diğer kardeşleride katılınca korsan kardeşler ele geçirdikleri ganimeti yüklü bir gemi ile Osmanlı padişahı Yavuz Sultan Selim'e gönderince sarayla arasında bağda kurulmuştur.Saraya hediyeleri götüren, ünlü denizci Piri Reis'dir
Kardeşler işi büyüttü ve Akdeniz'in kuzey Afrikada toprak kazanarak Cezayir'in tamamına hakim konuma geldi.Oruç reis Cezayir hükümdarı ilan edildi.Lakin İspanyollar, Araplarla birleşerek Cezayir'e saldırdıkları savaşta İshak ve Oruç hayatını kaybetti.Kardeşlerini kaybeden Barbaros Hayrettin Paşa sarayndan yardım istedi.Hızır reis yani Barbaros Hayrettin Paşa Cezayir'de Yavuzsultanselim onu koruma altına aldı.
.jpg)
Barbaros Hayrettin Paşa Cezayir artık Osmanlı toprağı sayılıyordu.Fakat ne kadar dirense de kaybetmiş ve kaybetmesine rağmen gücünü koruyarak Barbaros Hayrettin Paşa Şerşer adalarına çekildi.Bir süre sonra Barbaros Hayrettin Paşa 1530 da Cezayir'i tekrar almış, bir yıl sonra kendisini yenmek isteyen ünlü Cenevizli amiral Andrea Doriaile Şerşelde savaşmıştır.Bu arada Osmanlı tahtına Kanuni Sultan Süleyman geçmiştir.Andrea Dorya'nın Mora kıyılarına dadanması Kanuni'yi rahatsız etmiş, haber salınarak Barbaros Hayrettin Paşa İstanbul'a çağrıldı.
1533 te Topkapı sarayında Kanuni Barbaros Hayrettin Paşa'yı Osmanlı donanmasının komutanlığına tayin ettiğini duyurdu ve kendisine Hayrettin ismini verdi.Osmanlı Kaptanı Deryalığı ile taçlanan Barbaros, 1534 te Akdeniz'e açılarak İtalya kıyılarına seferler düzenlemiş, Tunus'un kontrolünü ele geçirmiştir.Karşısına Andrea Dorya yönetiminde donanma çıkınca Tunus'tan çekilerek İstanbul'a döndü.1536 da daha güçlü donanmad ile tekrar Akdeniz'e açıldı ve Ege deki Venedik adalarını Osmanlı topraklarına kattı.Bu genişlemeden rahatsız eden Papa harekete geçti ve haçlı seferleri start vermesi ile Akdeniz'in en etkin deniz güçlerinden İspanya, Venedik, Malta, Portekiz ve Ceneviz gemilerinin oluşturduğu ve başında Andrea Dorya'nın olduğu haçlı donanmasıyla birlikte Osmanlıya karşı savaşa başlayarak Osmanlı kalesi Preveze kalesi'ni kuşattı.
Tarihe Preveze deniz savaşı olarak geçen savaşta Barbaros Hayrettin Paşa, haçlı donanması nın üstüne yürümüş Osmanlı donanması hilal pozisyonu alarak ortada kendi gemisinin olduğu şekilde haçlı donanması üstüne savaşına girişmişti.Gemi, asker, silah üstünlüğünün yanı sıra hava şartları da ilk etapta haçlıların yanındaydı.Ancak Barbaros'un kendi ifadesine göre Preveze deniz savaşı esnasında yazdığı ayetleri, denizin üzerine saçınca Osmanlı donanması aleyhine esen rüzgar kesilmiş, Barbaros, Turgutreis gibi yetenekli denizciler sayesinde haçlı donanması savaşın sonunda 128 gemiyi kaydetmiş, 29 una Osmanlı denizcileri ele geçirmiştir.Savaşın sonunda Barbaros Hayrettin Paşa hiçbir gemisini kaybetmezken, 400 kadar denizci şehit olmuştur.27 Eylül 1538 Preveze zaferi olarak tarihe geçirirken Barbaros, Akdeniz'in diğer iki hakim gücü Venedik ve İspanyolları yenerek Akdenizi Türk gölü yapan komutan olmuştur.
Haçlılar denizler kaybetse de masada kazanma işlerinden vazgeçmemiştir.İmparator Charles Barbaros Hayrettin Paşa rüşvet teklif etmeyi bile denemiştir.Teklife göre Barbaros'u kuzey Afrika topraklarının hükümdar olarak tanıyacak ve kendisine vergi ödecekti.Tabiki Barbaros ihaneti kabul etmedi ve tekrar silaha sarıldı.1544'de komutasında Andrea Dorya ile Cezayir önlerine gelerek Preveze nin intikamını alacağını düşündü fakat 36000 savaşçıları ve 516 gemiler vardı.Barbaros 9 bin kişilik ordusuyla haçlı donanmasını hezimetle tanıştırdı.Hezimet adamların arasında İspanyolların ünlü denizcisi ve kaşifi ve Corteste bulunuyordu.Barbaros Hayrettin Paşa Fransa Osmanlı'dan yardım talep edin ince 30000 askerle Fransa'nın Marsilya limanına girmiş, Dorya ile burada tekrar savaşmış, ve burada başarılarıyla İspanyolları Fransızlarla antlaşma yapmaya zorlamıştır.Barbaros Hayrettin Paşa ömrümün son iki yılını denizden uzak geçirmiş, Beşiktaş'taki konağında 4 temmuz 1546 günü kadir gecesi vefat etmiştir.
Defalarca Endülüs'e sefer yapmış ve binlerce müslüman erkek, kadın ve çocuğu İspanyol ateş ve kılıcından kutlarış, kuzey Afrika getirmiştir.Kendi ifadesine göre Cezayir camilerinin minareleri top ateşine tutan İspanyol topçuyu topa koyup denize attırmıştır.Veziriazam damat İbrahim paşaya henüz keşfedilen yeni dünyaya Amerika'ya sefer düzenlemek istediğini söylemesine rağmen uzak denizlerde işimiz yok cevabı almıştır.
Ispanyol futbol takımı Deportivo la Coruna İspanya'daki lakabı Türklerdir.Taraftarları sık sık maçlarda Türk bayrağı sallar.Bunun nedeni takımına ait olduğu İspanya'nın Garipçe bölgesinde yaşayanlar zamanında Barbaros Hayrettin Paşa İspanyollara karşı verdiği savaşı desteklemiş olmasıdır.Bu yüzden Vigo şehrinde yaşayanlar tarafından Türkler olarak isimlendirilir.Bu atışma günümüzde Celta vigo- La Coruna futbol maçlarında devam eder.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder